AFAD tarafından hak sahipliği onaylandıktan sonra, mülk sahiplerinin haklarını devretmeleri veya bağımsız birim hisselerini başka kişilere satmaları durumunda, bu yeni devralan kişilerin yerinde dönüşüm projelerinden nasıl yararlanacakları konusu önem kazanmaktadır. Bu yazımızda, hisse devri durumunda hibe ve kredi desteklerinden kimlerin yararlanabileceği ve kanuni sınırlamaların neler olduğunu inceleyeceğiz.
Yerinde dönüşüm projeleri, afet bölgelerinde hasar gören binaların yenilenmesi amacıyla uygulanan bir projedir. AFAD tarafından hak sahipliği tanınan kişilere, mülklerini yeniden inşa edebilmesi için çeşitli hibe ve kredi destekleri sunulmaktadır. Ancak, bu desteklerden yararlanmak için hak sahiplerinin belirli koşulları sağlaması gerekmektedir. Bu noktada, AFAD tarafından hak sahipliği onaylanmış bir kişinin bağımsız birim hisselerini başka birine devretmesi durumunda, devralan kişinin aynı imkanlardan yararlanıp yararlanamayacağı sorusu ortaya çıkmaktadır.
7452 sayılı Kanun kapsamında, aynı bağımsız bölüm üzerinde hem AFAD hak sahipliğinden hem de yerinde dönüşüm projesi kapsamında sağlanan hibe ve kredi imkanlarından faydalanılması mümkün değildir. Bu nedenle, hak sahipliği devri gerçekleştiğinde, devralan kişi, AFAD ın sağladığı hibe ve kredi imkanlarından yararlanamaz.
AFAD hak sahipliği, mülkün hasar görmesi veya yıkılması durumunda mal sahiplerine devlet tarafından tanınan bir haktır. Bu hak, mülk sahiplerinin kayıplarını telafi etmek ve onların yeniden yerleşimlerini sağlamak amacıyla çeşitli maddi destekler sunar. Ancak bu destekler, yalnızca ilk hak sahibine tanınır ve bu hak bir başkasına devredildiğinde, yeni mal sahibi aynı desteklerden faydalanamaz. Bu kısıtlama, hak sahipliği sürecinin devlet tarafından belirlenen düzenlemelerle sınırlı olmasından kaynaklanmaktadır.
Yerinde dönüşüm projelerinde hibe ve kredi desteklerinden yararlanmak, yalnızca AFAD tarafından hak sahipliği onaylanmış kişilere tanınan bir ayrıcalıktır. Hibe ve kredi imkanları, hak sahiplerinin mülklerini yeniden inşa edebilmeleri için sunulmakta olup, devredilen mülklerde bu haklar geçerli olmaz. Bu nedenle, mülkünü devreden bir kişi, devralan kişinin bu imkanlardan yararlanamayacağını bilmelidir.
Devralan kişi, mülkü yeniden inşa etmek veya dönüştürmek istediğinde, AFAD tarafından sunulan hibe ve kredi imkanlarından faydalanamaz. Bunun yerine, mülkü kendi imkanlarıyla veya özel finansman kaynaklarıyla dönüştürmek zorunda kalır. Bu durum, yerinde dönüşüm projelerinde hisse devrinin ardından desteklerin devam etmeyeceği anlamına gelir.
AFAD hak sahipliği onaylandıktan sonra bağımsız birim hissesi devredildiğinde, devralan kişi hibe ve kredi imkanlarından yararlanamaz. 7452 sayılı Kanun gereği, aynı bağımsız bölüm üzerinde hem AFAD hak sahipliğinden hem de yerinde dönüşüm projesi hibe-kredi desteklerinden faydalanılması mümkün değildir. Bu nedenle, hisse devri sürecinde tarafların bu durumu göz önünde bulundurmaları önemlidir.